Procedura zgłaszania nieprawidłowości
Procedura zgłaszania przypadków nieprawidłowości
oraz ochrony osób dokonujących zgłoszeń.
§1. Przez użyte w procedurze określenia rozumie się:
- działania następcze – działania podjęte przez odbiorcę zgłoszenia w celu oceny prawdziwości zarzutów zawartych w zgłoszeniu oraz w stosownych przypadkach, w celu przeciwdziałania naruszeniu prawa będącego przedmiotem zgłoszenia, w tym przez dochodzenie wewnętrzne, postępowania wyjaśniające, wniesienie oskarżenia, działanie podjęte w celu odzyskania środków finansowych lub zamknięcie procedury przyjmowania i weryfikacji zgłoszeń;
- działania odwetowe – to bezpośrednie lub pośrednie działanie lub zaniechanie, które jest spowodowane zgłoszeniem lub ujawnieniem publicznym i które narusza lub może naruszyć prawa zgłaszającego lub wyrządza lub może wyrządzić szkodę zgłaszającemu;
- informacje na temat naruszeń – należy przez to rozumieć informację, w tym uzasadnione podejrzenie, dotyczące zaistniałego lub potencjalnego naruszenia prawa, do którego doszło lub prawdopodobnie dojdzie w urzędzie, z którym zgłaszający utrzymuje lub utrzymywał kontakt w kontekście związanym z pracą lub dotyczącą próby ukrycia takiego naruszenia prawa;
- kontekst związany z pracą – obecne lub przyszłe działania związane z pracą w ramach których, niezależnie od charakteru tych działań, osoby mogą uzyskać informacje na temat naruszeń i doświadczyć działań odwetowych w przypadku zgłoszenia takich informacji;
- naruszenie – działanie lub zaniechanie, które jest niezgodne z prawem;
- osoba dokonująca zgłoszenia – osoba fizyczna lub prawna, która zgłasza lub ujawnia publicznie informacje na temat naruszeń uzyskanie w kontekście związanym z pracą;
- osoba pomagająca w dokonaniu zgłoszenia – osoba fizyczna lub prawna, która pomaga osobie dokonującej zgłoszenia w tej czynności i której pomoc nie powinna zostać ujawniona;
- osoba której dotyczy zgłoszenie – osoba fizyczna lub prawna, która jest wskazana w zgłoszeniu lub ujawnieniu publicznym jako osoba, która dopuściła się naruszenia lub która jest z nim powiązana;
- zgłoszenie – przekazanie informacji na temat naruszenia, do którego doszło lub może dojść w organizacji, w której osoba zgłaszająca pracuje lub pracowała lub w innej organizacji, z którą utrzymuje lub utrzymywała kontakt w kontekście wykonywanej pracy;
- urząd – Starostwo Powiatowe w Ostrowie Wielkopolskim;
- wyznaczony pracownik – pracownik wyznaczony do przyjmowania zgłoszeń.
§2. Przedmiotem zgłoszenia mogą być w szczególności:
- naruszenia zasad kodeksu etyki pracowników urzędu;
- naruszenie praw człowieka stwarzające lub mogące stwarzać zagrożenia życia, zdrowia lub wolności osobistej;
- naruszenia praw pracowniczych, w tym mobbing i dyskryminacja oraz wszelkie formy nadużyć stosunku zależności w relacjach pracowniczych lub służbowych;
- naruszenia stwarzające lub mogące stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego lub środowiska;
- działania o charakterze korupcyjnym, w tym łapownictwo czynne lub bierne, oszustwo, fałszerstwo, wyłudzenie lub użycie poświadczenia nieprawdy, itp.;
- naruszenia obowiązków publicznoprawnych, w tym podatkowych;
- naruszenia mające na celu pranie pieniędzy oraz finansowanie terroryzmu;
- naruszenia bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych;
- działalność zmierzająca do zatajenia któregokolwiek z naruszeń wymienionych w punktach 1-8.
§3.1. Za zapewnienie wdrożenia procedury, w tym zapewnienie zasobów niezbędnych do realizacji zadań wynikających z niniejszej procedury odpowiada Starosta.
- Pracownik wyznaczony do przyjmowania zgłoszeń realizuje zadania zapewniające sprawne funkcjonowanie systemu przeciwdziałania nieprawidłowościom, w szczególności poprzez:
- przyjmowanie zgłoszeń;
- prowadzenie rejestru zgłoszeń;
- zapewnienie rozpatrzenia każdego zgłoszenia tj. prowadzenie postępowań wyjaśniających, a także w uzasadnionych przypadkach powoływanie zespołów, których skład umożliwi kompleksowe wyjaśnienie sprawy;
- spełnienie obowiązku informacyjnego wobec osoby dokonującej zgłoszenia, a w szczególności udzielenie odpowiedzi;
- zapewnienie poufności osobie dokonującej zgłoszenia;
- zapewnienie bezstronności podczas prowadzonych postępowań;
- Kierownicy komórek organizacyjnych i osoby na samodzielnych stanowiskach współpracują z wyznaczonym pracownikiem w zakresie:
- monitorowania przestrzegania zasad postępowania przez podległych pracowników;
- wyjaśniania okoliczności zdarzeń opisanych w zgłoszeniu;
- zapewnienia w podległej komórce organizacyjnej warunków sprzyjających wczesnemu wykrywaniu i usuwaniu nieprawidłowości.
- Pracownicy urzędu w szczególności:
- na bieżąco zgłaszają wszelkie zauważone nieprawidłowości;
- udostępniają informacje niezbędne do wyjaśnienia nieprawidłowości;
- w kontaktach wewnętrznych oraz w kontaktach z klientem zewnętrznym prezentują postawę sprzyjającą przeciwdziałaniu wszelkim nieprawidłowościom.
§4.1. Zgłoszenia dokonywane mogą być poprzez:
- skrzynkę poczty elektronicznej na adres: wb@powiat-ostrowski.pl ;
- dedykowany poufny kanał zgłoszeń funkcjonujący na stronie internetowej wb.powiat-ostrowski.pl;
- w formie listownej na adres: Starostwo Powiatowe w Ostrowie Wielkopolskim, Powstańców Wielkopolskich 16, 63-400 Ostrów Wielkopolski, z dopiskiem na kopercie „zgłoszenie nieprawidłowości”, na formularzu zgłoszenia (stanowiącym załącznik nr 1 do procedury);
- osobiście lub telefonicznie do wyznaczonego pracownika, który dokumentuje zgłoszenie na wstępnej karcie zgłoszenia (stanowiącej załącznik nr 2 do procedury).
- Zgłoszenie może mieć charakter:
- jawny, gdy osoba dokonująca zgłoszenia zgadza się na ujawnienie swojej tożsamości osobom zaangażowanym w wyjaśnienie zgłoszenia;
- poufny, gdy osoba dokonująca zgłoszenia nie zgadza się na ujawnienie swoich danych i dane podlegają utajnieniu.
§5.1. Zgłoszenie powinno zawierać:
- dane osoby zgłaszającej tj. imię, nazwisko, stanowisko, miejsce pracy, dane do kontaktu;
- datę i miejsce sporządzenia zgłoszenia;
- dane osób, które dopuściły się naruszenia prawa tj. imię, nazwisko, stanowisko, miejsce pracy;
- opis nieprawidłowości oraz daty ich zaistnienia.
- Zgłoszenie dodatkowo może zostać udokumentowane zebranymi dowodami i wykazem świadków.
§6.1. Zgłoszenia, o których mowa w §4 rejestrowane są przez wyznaczonego pracownika zgodnie ze wzorem rejestru (stanowiącym załącznik nr 3 do procedury). W przypadku zgłoszenia zawierającego dane osobowe osoby dokonującej zgłoszenia wyznaczony pracownik w terminie 7 dni wysyła potwierdzenie przyjęcia zgłoszenia.
- Wyznaczony pracownik dokonuje weryfikacji zgłoszenia, a następnie decyduje o dalszych działaniach następczych.
- Działanie następcze prowadzone jest bez zbędnej zwłoki.
- Informacja zwrotna o podjętych działaniach następczych przesyłana jest w terminie do 3 miesięcy od potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia lub w przypadku niewysłania potwierdzenia zgłaszającemu w terminie 3 miesięcy od upływu 7 dni od dokonania zgłoszenia.
§7. W wyniku przeprowadzonych działań następczych zgłoszenie może zostać uznane za:
- zasadne i wówczas podejmowane są działania naprawcze lub zawiadamia się organy ścigania;
- bezzasadne (nieznajdujące potwierdzenia) i wówczas oddala się zgłoszenie.
§ 8.1. Ochronie podlegają osoby, które dokonały zgłoszenia i osoby, które pomagały w dokonaniu zgłoszenia, jeśli działały w dobrej wierze tj. na podstawie uzasadnionego podejrzenia mającego podstawę w posiadanych informacjach, które obiektywnie uprawdopodobniają zgłaszanie nieprawidłowości.
- Osoby o których mowa w ust. 1 podlegają ochronie wyłącznie w zakresie dokonanych zgłoszeń.
§9.1. Osobie dokonującej zgłoszenia oraz osobie pomagającej w dokonaniu zgłoszenia pracodawca zapewnia ochronę przed możliwymi działaniami odwetowymi, a także przed szykanami, dyskryminacją i innymi formami wykluczenia lub nękania przez innych pracowników.
- Zapewniając ochronę o której mowa w ust. 1 pracodawca, w szczególności:
- podejmuje działania gwarantujące poszanowanie zasad poufności i anonimowości danych, ochronę tożsamości na każdym etapie postępowania wyjaśniającego jak i po jego zakończeniu, z zastrzeżeniem §10;
- doprowadza do ukarania zgodnie z Regulaminem pracy, pracowników którym udowodnione zostało podejmowanie jakichkolwiek działań represyjnych i odwetowych względem osoby dokonującej zgłoszenia oraz osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenia.
- Działania o których mowa w ust.2 pkt 1 obejmują przede wszystkim:
- ograniczenie dostępu do informacji wyłącznie dla osób uprawnionych w ramach postępowania wyjaśniającego, a także procesu zapewnienia ochrony osobie dokonującej zgłoszenia oraz osobie pomagającej w dokonaniu zgłoszenia;
- odebranie od osób uprawnionych do dostępu do informacji, pisemnych oświadczeń o zobowiązaniu do zachowania w poufności informacji pozyskanych w postępowaniu wyjaśniającym lub w procesie ochrony osoby dokonującej zgłoszenia oraz osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenia;
- ukaranie zgodnie z Regulaminem pracy osób, którym udowodnione zostało, że nie dotrzymały zobowiązania o którym mowa powyżej.
§10. Osobę dokonującą zgłoszenia należy każdorazowo informować o okolicznościach w których ujawnienie jej tożsamości stanie się konieczne, np. w razie wszczęcia postępowania karnego.
§11. Przepisy niniejszej procedury podlegają przeglądowi nie rzadziej niż raz na trzy lata.
§12. W sprawach nieuregulowanych niniejszą procedurą zastosowanie mają odpowiednie przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii, Kodeksu pracy, Kodeksu postępowania karnego i Kodeksu karnego.